کاخ توپکاپی استانبول کرسی سلطنتی عثمانی‌ها

استانبول یکی از پربارترین شهرهای کشور ترکیه است؛ شهر تاریخی زیبایی که برای دیدن تمام جاذبه‌هایش زمان یکی دو روزه کافی نیست. اما با تمام این تعارف یک چیز مسلم است: تا زمانی که کاخ توپکاپی را ندیده‌اید، انگار اصلاً استانبول را ندیده‌اید!

احتمالاً شما هم پای حرف‌های مادربزرگ و پدربزرگتان نشسته‌اید و در مورد سال‌ها قبل و نوع زندگی کردن آن‌ها ماجراهای زیادی شنیده‌اید. اما هر چقدر هم که مسن باشند، نمی‌توانند به اندازه کاخ باشکوه توپکاپی داستان برای تعریف کردن داشته باشند. کاخی که 400 سال سن دارد و سلطنت 25 پادشاه عثمانی را به چشم دیده است.

ماجرای ساخت کاخ عظیم توپکاپی

سال 1453 زمانی که قسطنطنیه فتح شد، سلطان محمد دوم (sultan Mehmet II) به فکر ساخت یک کاخ جدید افتاد. یکی از بهترین منطقه‌های شهر در آن زمان که هنوز ویرانه‌هایی از دوران بیزانس در آن دیده می‌شد، برای ساخت کاخ مورد نظر سلطان محمد دوم انتخاب شد. مکانی در نزدیکی تنگه بسفر که امروزه هم از زیباترین و سرسبزترین نقاط شهر استانبول به شمار می‌رود، برای ساخت کاخ توپکاپی انتخاب شد.

از سال 1466 تا 1478، یعنی حدود 12 سال طول کشید، تا کاخ توپکاپی ساخته شود. حالا در این مدت زمان طولانی سلطان محمد دوم کجا سکونت داشته؟ در دوران ساخت این کاخ، از همان قصری که امروزه به عنوان دانشگاه استانبول مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای سکونت پادشاه و خانواده‌اش استفاده می‌شد. به همین دلیل مردم کاخ توپکاپی را به نام کاخ جدید و محل قبلی سکونت پادشاه را به نام کاخ قدیم صدا می‌زدند. نمیدانم این عبارت قدیم و جدید شما را هم مثل من به یاد ساعت قدیم و جدید انداخته است یا خیر؟!

اما جدا از شوخی دلیل انتخاب نام توپکاپی برای این کاخ چه بوده است؟

اصلا چرا توپکاپی؟

توپ کاپی در زبان ترکی به معنای دروازه وپ‌ها ترجمه می‌شود. همان طور که از اسمش پیداست، در محل دروازه‌های این کاخ توپ‌های جنگی زیادی کار گذاشته شده بود. این توپ‌ها فقط جنبه نمایشی نداشتند و در زمان فتوحات سلطان مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

معماری کاخ

وسعت این کاخ آن قدر زیاد است که شاید بهتر باشد آن را به عنوان یک شهر کوچک در دل شهر استانبول بپذیریم. دیواری که دور تا دور این کاخ را پوشش می‌دهد، 5 کیلومر طول دارد. طی 400 سالی که این کاخ مهمان پادشاه‌های عثمانی بوده، تغییر و تحولات زیادی در بنای آن رخ داده است. به خاطر عمر طولانی آن هم انواع و اقسام شیوه‌های معماری را در ساخت بخش‌های مختلفش خواهید دید.

4 حیاط اصلی، موزه، کلیسا و چندین ساختمان دیگر اعضای تشکیل دهنده کاخ هستند. سال 1472 ساخت اولین عمارت کاخ که عمارت جینیلی (Cinili) نام دارد، به پایان رسید.

درباره موزه توپکاپی

داخل موزه آثار قدیمی بسیاری خواهید دید که هر کدام به نوبه خود یکی از جذابترین‌ها هستند. لوازم قدیمی که به طور مثال در آشپزخانه این کاخ از آن‌ها استفاده می‌شده یا جواهرات سلطنتی و هدیه‌های نفیسی که از سایر کشورها برای امپراطوری عثمانی فرستاده می‌شد، در این موزه به چشم می‌خورند. اکثر وسایلی که در موزه توپکاپی می‌بینید از جنس طلا و مس ساخته شده‌اند و ارزش زیادی دارند.

اما بخشی در این موزه وجود دارد که برای ما مسلمانان حیرت انگیز است. عصای حضرت موسی و خرقه و شمشیر پیامبر در این موزه نگهداری می‌شوند. نمیدانم شما هم مثل من هستید یا نه، اما من که فکرش را هم نمی‌کردم این لوازم هنوز هم وجود داشته باشند!

آوردن کوله پشتی بزرگ، پایه دوربین و کالسکه کودک به داخل کاخ ممنوع است. عکاسی در بعضی از بخش‌های موزه هم مجاز نیست.

زمان بازدید از کاخ توپکاپی و قیمت ورودی

به غیر از روز سه شنبه، هر روزی که بخواهید می‌توانید برای بازدید از این کاخ اقدام کنید. همان طور که گفتیم قصر توپکاپی یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی استانبول است؛ پس باید توقع این را داشته باشید که برای بازدید از آن در صف بایستید. البته همیشه هم این طور نیست. اگر در ساعات اولیه روز وارد این کاخ شوید و یا از کارت موزه استانبول استفاده کنید، دیگر لازم نیست در صف منتظر بمانید.

در روزهای زمستانی بین ساعت 9 تا 4 بعدازظهر  و در تابستان از 9 تا 6 بعدازظهر می‌توانید برای بازدید وارد کاخ شوید. حواستان باشد که برای بازدید از این کاخ تقریباً نصف روز از زمانتان صرف می‌شود.

بر اساس نرخ‌هایی که از تابستان 98 می‌دانیم، قیمت ورودی کاخ توپکاپی استانبول 60 لیر بود. البته این که کدام قسمت‌های کاخ را برای بازدید انتخاب می‌کنید، روی قیمت ورودی تاثیر دارد.

چگونه با مترو به کاخ توپکاپی برویم؟

با کمک خطوط مترو می‌توان خیلی راحت به کاخ توپکاپی برسید. یکی از ایستگاه‌های اصلی مترو استانبول ایستگاه توپکاپی است که مقصد امروز ما هم همینجاست. این ایستگاه با تراموای T4 هم تقاطع دارد؛ اگر با تراموا به سمت کاخ حرکت می‌کنید، در ایستگاه مسجد آبی پیاده شوید و به سمت کاخ بروید.

جاذبه‌های دیدنی نزدیک کاخ توپکاپی

از آن جایی که کاخ توپکاپی در یکی از محله‌های معروف استانبول قرار گرفته، جاذبه‌های دیدنی زیادی در فاصله کوتاهی از آن قرار دارند. مسجد ایاصوفیه، کاخ سلطان سلیمان، کاخ دلمه باغچه و موزه موزاییکی و… در نزدیکی این کاخ قرار دارند. پس می‌توانید برای ادامه روزتان هم برنامه ریزی کنید.