معرفی کلیسای گریگور ارمنستان
برای بعضی از گردشگرها جالب است که به جز آداب و رسوم مردم کشوری که به آن سفر می‌کنند، با دین و مذهب آن‌ها هم آشنا بشوند. به‌خاطر همین با وجود این که چیز کمی از دین کشور مقصدشان می‌دانند(یا شاید هم اصلا چیزی ندانند!)، به مسجدها و کلیساها، امامزاده‌ها یا حتی حرم‌های مقدس در آن کشور سرک می‌کشند.
اگر دقت کرده باشید در کشور خودمان ایران، تقریباً می‌توان گفت در هر شهر یک مسجد جامع وجود دارد. از قضا این مسجد جامع‌ها هم قدمت تاریخی زیادی دارند و هم معماری جذابشان باعث جلب توجه گردشگران می‌شود. برای کشورهای خارجی هم همین ماجرا وجود دارد؛ کلیساهای زیادی در گوشه و کنار شهرهای مختلف به چشم می‌خورند که دیدنش برای گردشگران خالی از لطف نیست.
به‌خاطر رسمی بودن دین مسیحیت بین مردم در کشور ارمنستان، کلیساهای زیادی دیده می‌شود. کلیساهایی که وقتی جلوی در ورودیشان می‌رسید، نیرویی ناخودآگاه شما را به دیدن فضای داخل آن‌ها می‌کشاند. یکی از این کلیساها، کلیسای جامع گریگور لوساوریچ است که در ادامه بیشتر درمورد آن صحبت می‌کنیم.
کلیسای جامع گریگور لوساوریچ
کلیسای گریگور ارمنستان به عنوان یک کلیسای حواری ارمنی، سال‌هاست که بین مردم این کشور اهمیت و جایگاهی ویژه دارد. دلیل این جایگاه ویژه هم این است که کلیسای گریگور به عنوان یک نماد برای کشور پذیرفته شده است. بله این کلیسا نماد 1700امین سالگرد تبدیل شدن دین مسیحیت به عنوان دین رسمی ارمنستان است و برای احداث آن هم زمان زیادی صرف شده است.
گذشته از این مسئله، کلیسای گریگور به عنوان بزرگ‌ترین کلیسای جامع وابسته به پاپ در جهان و همچنین بزرگ‌ترین کلیسای جامع در کشور ارمنستان شناخته می‌شود. زمانی که در سال 1980 اسقف اعظم، زاون اول دستور ساخت این کلیسا را صادر کرد، جرقه‌ی شکل‌گیری این مکان تاریخی مذهبی برای اولین بار زده شد.
این کلیسا در حال حاضر علاوه بر یک مکان مقدس، به عنوان یک جاذبه‌ی توریستی نیز شناخته می‌شود و گردشگران زیادی از سرتاسر دنیا در تور ارمنستان از آن بازدید می‌کنند.
ساختمان کلیسای گریگور
برای ساختن دیوارهای این کلیسا از سنگ دوف استفاده شده که پیدا کردن آن هم کار ساده‌ای نبوده است. کارگران باید یک مسیر طولانی از شهر آنی تا ایروان طی می‌کردند تا سنگ‌های دوف را به خانه‌ی ابدیشان برسانند. این سنگ‌ها که تقریبا نارنجی رنگ هستند، جلوه‌ی زیبایی به نمای این کلیسا داده‌اند. برای تزئین ستون‌های داخلی کلیسای گریگور از شمش‌های طلا استفاده شده است.
مسئولیت طراحی معماری این بنای تاریخی و مذهبی، به عهده‌ی استپان کیورکچیان قرار داشته است. عکس‌های این کلیسا را که ببینید با سبک معماری ارمنی که در ساخت آن به کار رفته، بیشتر آشنا می‌شوید. معماری داخلی این کلیسا با سقف بلند گنبدی شکلش، یا شیشه‌های رنگی روی پنجره‌هایش و لوسترهایی که شبیه به شمع نورافشانی می‌کنند، شما را به دوران قدیم می‌برد و جرعه‌ای از هنر را همراه با آرامشی که از عبادت پروردگار به دست می‌آید، به شما می‌نوشاند.
با این اوصاف محال است که به عنوان مسافر تور ایروان وارد این شهر بشوید و از دیدن کلیسای گریگور ارمنستان امتناع کنید.
باورنکردنی است که 21سال تمام زمان صرف شده تا این کلیسا سر پا شود تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند. دقیقا در تاریخ 23سپتامبر سال 2001 کلیسای گریگور به طور رسمی افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید.
در همان سال هم بازمانده‌های پیکر گریگور لوساوریچ مقدس، با برگزاری یک مراسم مذهبی باشکوه، در این کلیسا دفن شد. گفته می‌شود که این بازمانده‌ها را گارگین نژده از کلیسای ارمنی سنت گرگپری (St Gregpry) در ناپل آورده است. مقبره‌ی گریگور لوساوریچ در قسمت روبه‌روی در اصلی کلیسا قرار دارد. مجموعه‌ای از یادبودها و مجسمه‌های او را در طبقه پایین کلیسا می‌توانید مشاهده کنید.
مساحت کلیسای جامع گریگور ارمنستان، به 3822 مترمربع می‌رسد و از سه بخش تشکیل شده است:
- کلیسای جامع: با 1700کرسی
- کلیسای سنت تیریداتا پادشاه: با 150کرسی
- کلیسای سنت اشکین ملکه: با 150کرسی
تیریداتا پادشاه و اشکین ملکه هر دو از گریگور لوساوریچ برای تبدیل ارمنستان به یک کشور مسیحی، حمایت کرده بودند. به پاس زحماتی که این دو شخصیت سلطنتی در راه دین مسیحیت متحمل شدند، نام دو بخش کلیسا را از این دو نفر الهام گرفتند.
در پایین کلیسا یک کتابخانه‌ی مجهز به کتاب‌های دینی معتبر وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند از آن بازدید کنند. دو طرف راهرویی که به در ورودی اصلی کلیسا منتهی می‌شود، چراغ‌هایی نصب شده که بالای همه آن‌ها یک صلیب می‌بینید. این صلیب‌ها فضای مذهبی محوطه کلیسا را دوچندان می‌کنند.
بالای سه قسمت اصلی این کلیسا هم صلیب‌هایی تعبیه شده که از سطح زمین تا نوک بلندترین صلیب، 54متر فاصله است؛ به عبارتی ارتفاع آن 54متر است. ناقوس‌های کلیسای جامع گریگور هم در بخش شرقی این مکان قرار داده شده‌اند و در زمان‌های خاصی از سال صدای آن‌ها را خواهید شنید.
اگر روزی به‌عنوان گردشگر در تور ایروان قصد بازدید از این مکان را داشتید، به عنوان مهمان احترام آن را حتماً نگه داشته باشید. خانم‌ها هم این را بدانند که در این مکان مذهبی باید روسری به سر داشته باشند.
چرا نام گریگور
اگر نمی‌دانید گریگور چه کسی است باید بگویم او اولین رهبر دینی ارمنیان به حساب می‌آید. گریگور لوساوریچ (گریگور روشنگر) با تلاش‌های بسیار و پس از تحمل رنج و مشقت 13 سال زندانی شدن در سیاه‌چال، توانست قدم بزرگی برای مردم ارمنستان بردارد. او توانست مسیحیت را به عنوان دین رسمی کشور ارمنستان اعلام کند و مردم را به این دین دعوت کند.
گریگور معبدها و پرستشگاه‌های خدایان ارمنی را در شهرهای مختلف ارمنستان تخریب کرد و به جای آن‌ها کلیسا ساخت. برای این که زبان کتاب‌های ارمنی، یعنی سریانی و یونانی را به کودکان ارمنستان یاد بدهد، چندین مدرسه و بنیاد آموزشی بنا کرد. خدا می‌داند چه تعداد کشیش و راهبه تحت نظر این مراکز تعلیم دیدند و تربیت شدند تا به ترویج مسیحیت در ارمنستان کمک کنند.
دسترسی به کلیسای گریگور ارمنستان
کلیسای گریگور در منطقه کنترون، در خیابان تیگران متس (Tigran Mets) واقع شده است. ایستگاه متروی ژنرال آندرانیک در نزدیکی آن قرار دارد وبه راحتی می‌توانید از طریق این ایستگاه مترو به کلیسا دسترسی پیدا کنید. از اتوبوس هم می‌شود برای رسیدن به این کلیسا کمک گرفت اما راحت‌ترین راه همان خطوط مترو است. خیابان‌های خانجیان، تیگرن، متس، و هراچیاکوچار به این کلیسا راه دارند.
