برج گالاتا دیده بانی برای قسطنطنیه
استانبول را همه با مسجد ایاصوفیه می‌شناسند. این در حالیست که گوشه و کنار این شهر پر از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی معروف است. جاهایی که شاید خیلی از ما از آن‌ها خبر نداشته باشیم. اگر بار اولی است که برای سفر با تور استانبول چمدانتان را بسته‌اید و آماده سفر هستید، بهتر است که از قبل برای گشتن در شهر برنامه‌ریزی کنید و با جاهای دیدنی استانبول آشنا شوید. یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌های شهر استانبول، برج گالاتا نام دارد. ساختمانی استوانه‌ای شکل که سال‌هاست از ایتالیایی‌ها به یادگار باقی مانده و هنوز هم پابرجاست.
تاریخچه برج گالاتا استانبول
اطلاعات دقیقی در مورد زمان ساخت این برج وجود ندارد، اما روایت‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد اواسط قرن 14 میلادی برج گالاتا را تاسیس کرده‌اند. سال‌ها قبل از این که برج گالاتا ساخته شود، بیزانسی‌ها ساختمان دیگری به نام ماگالوس برای کنترل قسطنطنیه ساختند. اما بخت با این بنا یار نبود و عمر طولانی نداشت. ماگالوس را با استفاده از چوب ساخته بودند؛ اما زمانی که زلزله و آتش سوزی از راه رسیدند، توانی برای سرپا ماندن آن باقی نماند و فروپاشید.
جنگ بین صلیبیان و بیزانس هم باعث شد که تعداد زیادی از ساختمان‌های چوبی شهر قسطنطنیه تخریب شود. همه این مسائل دست به دست هم دادند تا به نقطه شروع ساخت برج گالاتا تبدیل شوند.
گالاتا در دوران خودش یکی از مهم‌ترین و بلندترین ساختمان‌های شهر بود؛ به همین دلیل هم آن را به اسم برج خطاب می‌کردند. در زبان ترکی این ساختمان را گالاتا کالیسی هم می‌شناسند. سال 1204 زمانی که عثمانی‌ها بر شهر حکومت می‌کردند، از این برج برای دیده بانی، کنترل رفت و آمد کشتی‌ها و همینطور به عنوان زندان استفاده می‌شد.
اما بعدها سال 1960 میلادی بود که برج گالاتا ماهیت تجاری به خود گرفت و رفت و آمد عموم به آن آزاد شد. از آن زمان به بعد افراد زیادی برای بازدید از فضای داخل برج گالاتا داوطلب شدند.
اطلاعاتی درباره ساختمان برج
بعد از تجربه آتش سوزی در ساختمان ماگالوس، برای ساخت این برج از سنگ استفاده شد. سرانجام ساختمانی 9 طبقه از جنس سنگ که 35 متر از سطح دریا ارتفاع داشت، ساخته شد. بلندی این برج از زمین تا بالاترین نقطه آن به حدود 67 متر می‌رسد. معمار برج گالاتا برای ساخت آن از سبک معماری رایج همان دوران، یعنی سبک رومانسک بهره گرفته بود. سال‌های اول عمر این ساختمان را با نام برج مسیح (Christea Turris) می‌شناختند اما چند سال بعد نام برج گالاتا برای آن همیشگی شد.
اگر در بالکن طبقات بالایی برج بایستید، نمایی شگفت انگیز از شهر استانبول را به چشم خواهید دید. منظره‌ی 360 درجه‌ای که از ارتفاع طبقه هفتم این برج خواهید دید، به خوبی شما را توجیه می‌کند که چرا در گذشته به عنوان دیده بانی از این بنا استفاده می‌کردند.
شگفت انگیز است که در آن دوره و زمانه، با توجه به امکانات محدودی که برای ساخت و ساز وجود داشت، چطور ساختمانی به ارتفاع 9 طبقه آن هم با سنگ ساخته شد!
اولین سکوی پرواز!
حتماً در فیلم‌ها دیده‌اید یا در داستان‌ها شنیده‌اید که بچه‌ها با چسباندن پارچه یا پر به دست‌هایشان، تلاش می‌کنند تا پرواز کنند. جالب اینجاست بر اساس سیاحت‌نامه‌هایی که از مورخان عثمانی به جا مانده، اولین شخصی که اصالتاً ترک بوده و پرواز کردن را امتحان کرده، از روی برج گالاتا پایین پریده است. هزرفان احمت جرفی، نام همان شخص پر دل و جراتی است که برای تجربه اولین پرواز داوطلب شد.
او با بررسی کردن بال پرنده‌ها و چگونگی عبور جریان هوا از داخل آن، توانست آرزوی پرواز کردن را به حقیقت تبدیل کند. احمت جرفی فاصله‌ی بین برج گالاتا تا منطقه آسیایی استانبول را با پرواز کردن طی کرد؛ مسیری که تقریباً 6 کیلومتر طول داشت! این اتفاق در دوران خودش حادثه‌ای مهم و پیشرفتی بزرگ به شمار می‌رفت. اما اتفاقی عجیب‌تر بعد از پرواز کردن برای این مرد افتاد: گویی سلطان مراد خان سلطان وقت آن دوره، با دیدن پرواز کردن این شخص به او مشکوک شد! به همین دلیل هم او را به الجزایر تبعید کردند!
سرنوشت پر فراز و نشیب برج گالاتا
سرنوشت پر فراز و نشیب برج گالاتادر طول تاریخ از برج گالاتا با کاربری‌های مختلفی یاد شده است. اصلی‌ترین هدفی که برای ساخت این برج در نظر گرفته شده بود، دیده‌بانی برای شناسایی محل آتش سوزی بود. تصور کنید به جای تصویرهای ماهواره‌ای که امروزه از آن‌ها استفاده می‌کنیم، کسی باید بالای ارتفاع برج گالاتا می‌رفت تا محل آتش‌سوزی را تشخیص دهد. در واقع همین کار به نجات خیلی از کسانی که در آن دوره زندگی می‌کردند، کمک کرد.
اما انگار سرنوشت این برج با آتش سوزی و تخریب گره خورده بود. سال 1831 بود که بخش‌هایی این برج (طبق معمول) بر اسر آتش سوزی تخریب شد. اما بعد از این حادثه و در زمان بازسازی، دو طبقه‌ی جدید به آن اضافه شد.
در دوره حکومت سلطان محمود بالای برج گالاتا به شکل مخروطی و نوک تیز ساخته شد. اما این بار در سال 1875 بود که طوفانی شدید بلای جان برج گالاتا شد؛ از قضا همین قسمت مخروطی بالای برج را از بین برد. تا پایان دوره حکومت عثمانیان هم سقف برج گالاتا تعمیر نشد.
اوایل قرن جدید بود که بعد از مرمت سقف و بازسازی فضای داخلی، درهای برج به روی عموم باز شد و بازدید از آن برای همه امکان‌پذیر شد.
